Homojenizasyon Nasıl Yapılır?
Homojen çözeltinin her yerinde aynı özelliklerin gösterilmesi olarak ifade edilmektedir. Bileşen maddeler bu durumda özelliklerini kaybetmektedir. Homojenizatör adı verilen makineler vasıtası ile yapılan bu işlem özellikle süt tesislerinde kullanılmaktadır. Yüksek basınç uygulamasına homojenizasyon örnek gösterilebilmektedir. Süt ve süt ürünlerinde yaygın bir şekilde kullanılan bu teknik sütün içinde bulunan yağ moleküllerinin yüksek basınçlara maruz kalarak parçalanmasını ifade etmek için kullanılmaktadır. Yağın sütten ayrışması ve uzaklaştırılması da bu sayede engellenmiş olacaktır. Etki alanını artırmak için bu işlem sıralı ya da tekrarlı bir şekilde yapılabilir. Bu uygulamaya basınç, sıcaklık ve homojenizatör kafası dizaynı doğrudan etki etmektedir.
Homojenizasyon İşleminin Yararları
Yüksek basınçlı homojenizatör kullanılarak yapılan bu işlem iki farklı şekilde uygulanır. Statik basınca maruz kalan bir kap içine sıvı yüksek basınç verilmek sureti ile uygulanır. Dinamik basınç uygulandığında ise yüksek basınç verilerek sıvı dar bir aralıktan geçirilmeye çalışılmaktadır. Bu uygulamanın ise süte pek çok faydası bulunur;
- Sütün sindirimi kolay bir hal alır.
- Süt homojenizasyon işlemi sonrası ışığı daha iyi yansıtır. Bu da sütün daha beyaz görünmesini sağlar.
- Yağ tanecikleri bu işlem ile daha küçük parçalara ayrılır. Böylece yüzey alanı genişleyen sütün doğrudan lezzetinde de artış meydana gelir.
- Yağın homojen bir şekilde dağılımının sağlanması sonrasında üzerinde kaymak oluşmasının da önüne geçilmiş olur.
- Sütün vizkozitesi artar ve bu da doğrudan süt kalitesini artıran bir durumdur.
Homojenizasyon İle Pastörizasyon Arasındaki Farklar Nelerdir?
Süt deyince akla ilk olarak pastörize kavramı gelmektedir. Ancak homojenizatör vasıtası ile yapılan işlem ile pastörizasyon birbirinden farklıdır. Homojenizasyon işleminde sütün kimyasal özelliklerinde değişim meydana gelmemektedir. Ancak pastörize işleminde uygulanan yüksek ısı ve soğuktan dolayı kimyasal yapı değişmektedir. Homojenizasyon işleminde süt daha tutarlıdır. Lezzet ve kalite için gereklidir. Ancak pastörize işlemi sütün kalitesini etkilememekte ve güvenlik önlemi olacak şekilde uygulanmaktadır. Yiyecek ve içecek sektörü için kullanılan pastörize işleminin yanı sıra homojenizason kozmetik, biyoteknoloji, kimya, eczacılık gibi daha geniş bir sektörü içine almaktadır. Homojenizasyonda daha düşük ısılar uygulanmakla birlikte pastörize işleminde yüksek ısılardan söz etmek mümkündür.